Kardiowersja elektryczna – przywrócenie rytmu zatokowego serca za pomocą energii elektrycznej. Polega na wyzwoleniu impulsu elektrycznego zsynchronizowanego z wewnętrzną aktywnością serca, dzięki zarejestrowaniu załamka R w EKG. Metoda ta daje pewność, że bodziec elektryczny nie pojawi się podczas fazy ranliwej cyklu serca, czyli 60-80 ms przed i 20-30 ms po szczycie załamka T. Kardiowersję wykonujemy ze wskazań planowych lub nagłych:
1. Kardiowersja planowa:
* migotanie przedsionków
* trzepotanie przedsionków
2. Kardiowersja ze wskazań nagłych:
* napadowe częstoskurcze (nadkomorowe i komorowe, migotanie i trzepotanie przedsionków), jeśli towarzyszą im zaburzenia hemodynamiczne jak zespół małego rzutu, objawowa hipotonia, wstrząs, zaostrzenie objawów wieńcowych
* częstoskurcze nie reagujące na leczenie farmakologiczne
Przeciwwskazania
* bezwzględne:
zatrucie glikozydami naparstnicy
* względne:
migotanie przedsionków- małe szanse na przywrócenie i utrzymanie rytmu zatokowego: długi czas trwania (>5 lat), znaczne powiększenie lewego przedsionka (>6 cm), nawroty po poprzednich kardiowersjach pomimo włączonego leczenia antyarytmicznego
Przygotowanie pacjenta
* chory na czczo
* kontrola poziomu potasu i ewentualne wyrównanie niedoborów
* jeśli migotanie przedsionków > 48 h, przygotowanie lekami przeciwkrzepliwymi przez 4 tygodnie
Wykonanie zabiegu
* wkłucie do żyły
* znieczulenie- najczęściej etomidat (Hypnomidate) w dawce 0.2 mg/kg
* odpowiednie przyłożenie nażelowanych elektrod- jedna w prawej okolicy podobojczykowej, druga w okolicy koniuszka serca (jeśli rozrusznik- kardiowersja przednio-tylna). Należy pamiętać, że w kardiowersji z elektrod przykładanych do klatki piersiowej tylko 25% wyzwolonej energii przechodzi przez serce. Około 75% energii pochłanianej jest przez tkanki otaczające serce, co m.in. powoduje skurcz mięśni szkieletowych towarzyszący zabiegowi
* wyzwolenie impulsu prądu: w trzepotaniu przedsionków wstępna dawka energii o jednofazowym kształcie może być mała-50 J, większa dawka wymagana jest dla kardiowersji migotania przedsionków-początkowo 200 J. Następne dawki energii należy zwiększać o 100 J, aż do osiągnięcia maksymalnej wartości 400 J. Można rozpoczynać zabieg od razu od wyższych wartości energii, by liczba wyładowań była mniejsza. W przypadku dwufazowego kształtu fal stosuje się mniejsze wartości energii. Krótki odstęp między wyładowaniami zwiększa stopień uszkodzenia. Dlatego zaleca się powtarzanie wyładowań w odstępach co najmniej 3-minutowych.
* zastosowanie leczenia przeciwzakrzepowego przez 4 tygodnie po umiarowieniu oraz ewentualne włączenie leczenia antyarytmicznego